Kraków przygotowuje się na kolejny dzień z temperaturami sięgającymi 31 stopni Celsjusza. Piątek, 5 września, zapowiada się jako szczególnie wymagający dla mieszkańców miasta, którzy będą musieli zmierzyć się z intensywnym upałem. Meteorolodzy ostrzegają przed długotrwałym przebywaniem na słońcu i przypominają o konieczności stosowania podstawowych zasad bezpieczeństwa.

Wysokie temperatury w centrum miasta mogą być jeszcze bardziej odczuwalne ze względu na efekt miejskiej wyspy ciepła, gdzie asfalt i betonowe konstrukcje dodatkowo nagrzewają powietrze. Mieszkańcy powinni przygotować się na wyjątkowo trudne warunki atmosferyczne.

Gdy organizm nie radzi sobie z gorącem

Ekstremalne temperatury stanowią realne zagrożenie dla zdrowia człowieka. Przegrzanie organizmu może rozwijać się stopniowo – rozpoczyna się od uczucia zmęczenia i osłabienia, następnie pojawiają się intensywne bóle głowy i nudności. W najcięższych przypadkach dochodzi do utraty przytomności czy drgawek.

Szczególnie niebezpieczny jest udar cieplny, który rozwija się, gdy temperatura ciała przekracza 40 stopni. Objawy obejmują gorączkę, przyspieszony puls, dezorientację oraz brak pocenia się. Upał wpływa również na funkcjonowanie mózgu – pogarsza się pamięć krótkotrwała, spadają zdolności analityczne, co może być szczególnie groźne dla kierowców czy osób pracujących fizycznie.

Skuteczna ochrona przed słońcem i wysoką temperaturą

Podstawą bezpieczeństwa w upalne dni jest właściwe nawodnienie organizmu. Należy wypijać minimum 2,5-3 litry płynów dziennie, najlepiej wody mineralnej niegazowanej lub herbat ziołowych. Kategorycznie unikajmy alkoholu oraz napojów zawierających kofeinę, które dodatkowo odwadniają.

Odzież powinna być jasna, przewiewna i wykonana z naturalnych materiałów jak bawełna czy len. Nakrycie głowy jest obowiązkowe – najlepiej sprawdzą się kapelusze z szerokim rondem lub czapki z daszkiem. Krem z filtrem SPF minimum 30 należy nakładać co dwie godziny, nie zapominając o uszach, karku i stopach.

Planując aktywności na zewnątrz, wybierajmy godziny przed 10:00 lub po 16:00, kiedy słońce jest najmniej intensywne.

Szczególna troska o najsłabszych

Dzieci do 4 roku życia oraz seniorzy powyżej 65 lat wymagają wzmożonej uwagi podczas upałów. Mechanizmy termoregulacji u tych grup działają mniej efektywnie, co zwiększa ryzyko przegrzania.

Małe dzieci powinny przebywać w klimatyzowanych pomieszczeniach, a podczas krótkich wyjść na zewnątrz konieczne są częste przerwy w cieniu. Seniorzy, szczególnie ci przyjmujący leki na nadciśnienie czy moczopędne, muszą być pod stałą opieką rodziny lub opiekunów. Warto sprawdzać ich stan zdrowia co kilka godzin i zachęcać do regularnego picia płynów.

Osoby z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca czy choroby serca, powinny skonsultować się z lekarzem w sprawie ewentualnej modyfikacji dawkowania leków.

Ochrona zwierząt domowych w czasie upału

Psy i koty cierpią podczas upałów znacznie bardziej niż ludzie, ponieważ ich system chłodzenia opiera się głównie na dysznie. Zapewnienie stałego dostępu do świeżej wody to absolutna podstawa – miski powinny być uzupełniane kilka razy dziennie.

Spacery z psami należy ograniczyć do minimum, wybierając wczesne godziny poranne lub późny wieczór. Pamiętajmy, że rozgrzany asfalt może poparzyć łapy zwierzęcia. Kategorycznie zabronione jest zostawianie zwierząt w samochodach, nawet na kilka minut – temperatura w zamkniętym pojeździe może wzrosnąć do 60 stopni w ciągu kwadransa.

Dla kotów przebywających w mieszkaniach warto przygotować chłodne miejsca odpoczynku, na przykład płytkie miski z wodą, w których mogą moczyć łapy.

Praktyczne sposoby na ochłodzenie mieszkania

Bez klimatyzacji mieszkanie można skutecznie chłodzić, stosując sprawdzone metody. W ciągu dnia wszystkie okna i rolety powinny pozostać zamknięte, by zapobiec przedostawaniu się gorącego powietrza do wnętrza.

Wietrzenie przeprowadzamy wyłącznie w nocy, kiedy temperatura zewnętrzna spada poniżej temperatury wewnątrz mieszkania. Pomocne mogą być mokre ręczniki rozwieszone w pomieszczeniach lub miski z lodem ustawione przed wentylatorem.

W kuchni unikajmy gotowania i pieczenia – lepiej przygotowywać zimne posiłki bogate w wodę, takie jak gazpacho, sałatki z ogórków czy owoce. Wyłączmy również niepotrzebne urządzenia elektryczne, które dodatkowo nagrzewają powietrze.