W Krakowie odbyły się uroczystości upamiętniające tragiczne wydarzenia z 17 września 1939 roku, związane z agresją Związku Sowieckiego. Obchody rozpoczęły się od mszy świętej w bazylice Mariackiej, gdzie zgromadzili się przedstawiciele lokalnych władz, służb mundurowych oraz młodzież z klas mundurowych. Msza, prowadzona przez ks. biskupa Roberta Chrząszcza, była okazją do wspólnej modlitwy i oddania hołdu ofiarom totalitaryzmów zarówno niemieckiego, jak i sowieckiego. Inicjatorami wydarzenia byli wojewoda małopolski dr inż. Krzysztof Jan Klęczar, dyrektor IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał oraz Zarząd Związku Sybiraków Oddział Kraków.
Pamięć wyrażona poprzez symboliczne gesty
Po zakończeniu liturgii, zgromadzeni udali się na plac Ojca Generała Adama Studzińskiego, gdzie odbył się apel pamięci. Uroczystość wypełniły podniosłe chwile, takie jak wciągnięcie flagi na maszt i wspólne odśpiewanie hymnu państwowego. Pod Krzyżem Pamięci Narodowej oraz przy tablicach upamiętniających zesłańców Sybiru i ofiary operacji polskiej NKWD złożono wieńce i zapalono znicze. Obchody zakończyły się salwą honorową oddaną na cześć tych, którzy ponieśli najwyższą ofiarę.
Medale „Pro patria” dla zasłużonych
Część uroczystości miała miejsce w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim, gdzie wręczono medale „Pro patria”. Wyróżnienia te trafiły do osób związanych z Związkiem Sybiraków, Oddział Kraków, doceniając ich wkład w pielęgnowanie pamięci o trudnych czasach. Szczególne wyróżnienie — Medal pamiątkowy „95 Rocznicy Powstania Związku Sybiraków”— otrzymała Monika Kolasa, I zastępczyni dyrektora Biura Wojewody, za jej zaangażowanie i pracę na rzecz pamięci historycznej.
Znaczenie pamięci historycznej we współczesnym kontekście
Obchody miały szczególny wymiar w obliczu aktualnych wydarzeń na wschodniej granicy Polski, gdzie toczy się konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą. II wicewojewoda małopolski Ryszard Śmiałek podkreślił, że pamięć historyczna jest fundamentem narodowej tożsamości. Wspomniał, że wspomnienia te powinny inspirować do pielęgnowania wartości, takich jak wolność i solidarność, a nie budzić nienawiść.
Światowy Dzień Sybiraka jako czas refleksji
Krakowskie uroczystości były również częścią obchodów Światowego Dnia Sybiraka, przypadającego na 17 września. Dzień ten staje się okazją do wspólnego oddania hołdu ofiarom represji oraz do refleksji nad znaczeniem historii dla współczesności. Wydarzenia zgromadziły przedstawicieli władz wojewódzkich, instytucji państwowych oraz mieszkańców Krakowa, którzy wspólnie uczcili pamięć pokoleń dotkniętych przez dramatyczne wydarzenia. Obchody te podkreślają również rolę organizacji, takich jak Związek Sybiraków, w zachowywaniu dziedzictwa historycznego.