Na mapie Małopolski znaleźć można miejscowość, która z roku na rok zyskuje na popularności zarówno wśród polskich, jak i zagranicznych podróżników. Wyjątkowy klimat tej wsi zachwyca od pierwszego spojrzenia – to tutaj tradycja przenika codzienność, a barwne ornamenty zdobią niemal każdy zakątek. Wieś Zalipie, znana z malowanych domów, stała się symbolem lokalnej kreatywności i przyciąga coraz liczniejszych miłośników sztuki ludowej oraz kultury regionu.
Fenomen malowanych domów w Zalipiu
Położone w powiecie dąbrowskim, na terenie gminy Olesno, Zalipie od ponad stu lat słynie ze swojego wyjątkowego oblicza. Kolorowe motywy kwiatowe, w których dominuje żywa paleta barw, od dawna są znakiem rozpoznawczym tego miejsca. Tradycja ich tworzenia narodziła się pod koniec XIX wieku, z potrzeby radzenia sobie z sadzą z pieców – miejscowe gospodynie zaczęły pokrywać ściany ozdobnymi wzorami, które z czasem przerodziły się w prawdziwą, przekazywaną z pokolenia na pokolenie sztukę. Dziś w całej wsi można podziwiać kilkadziesiąt takich bajecznych domostw, które tworzą niepowtarzalny pejzaż Zalipia.
Miejsca, których nie można pominąć
Ciekawym punktem na szlaku zwiedzania jest Zagroda Felicji Curyłowej – niezwykłe muzeum, które pozwala zobaczyć, jak wyglądały tradycyjne wnętrza, zachowane w oryginalnym stylu malarskim. Funkcjonuje ona jako oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie i jest jednym z najczęściej odwiedzanych obiektów w regionie. Równie ważny dla życia kulturalnego wsi pozostaje Gminny Ośrodek Kultury „Dom Malarek”, gdzie organizowane są warsztaty, wystawy oraz spotkania miłośników lokalnej sztuki. To tu można spróbować własnych sił w malowaniu charakterystycznych wzorów i porozmawiać z artystkami pielęgnującymi tradycję.
Współczesne życie artystyczne wsi
Zalipie to nie tylko skansen czy muzeum na świeżym powietrzu – codzienność mieszkańców nadal naznaczona jest przywiązaniem do dekoracyjnego malarstwa. Słynne są domy należące do rodzin Klimczyków, Kwiatkowskich oraz Anny Kozioł, które zachwycają zarówno bogactwem ornamentów, jak i dbałością o zachowanie dziedzictwa. Co roku organizowany jest prestiżowy konkurs „Malowana Chata”, który nie tylko integruje społeczność, ale także inspiruje kolejne pokolenia do twórczego działania. Dzięki temu wieś nieustannie tętni życiem, przyciągając również młodych adeptów sztuki ludowej.
Zalipie na świecie i w kulturze popularnej
Barwne wzory Zalipia od lat stają się inspiracją dla artystów i twórców. Wieś zyskała ogromny rozgłos w mediach społecznościowych – zdjęcia malowanych domów obiegły już tysiące profili na Instagramie, prezentując polską kulturę szerokiej publiczności. Co ciekawe, motywy z Zalipia pojawiły się nawet w grach komputerowych, takich jak „Wiedźmin 3: Dziki Gon”, gdzie można odnaleźć krajobrazy inspirowane tą malowniczą miejscowością. Popularność wsi rośnie również dzięki organizowanym tu cyklicznym wydarzeniom kulturalnym i obecności Zalipia w licznych przewodnikach turystycznych.
Jak zaplanować wizytę w Zalipiu?
Podróż do Zalipia jest dogodna zarówno dla mieszkańców Małopolski, jak i osób przyjezdnych z innych regionów. Z Krakowa dojazd samochodem zajmuje niespełna dwie godziny, natomiast z Tarnowa można tu dotrzeć w niespełna 40 minut. Warto wcześniej sprawdzić godziny otwarcia Zagrody Felicji Curyłowej – to jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc, które cieszy się doskonałymi opiniami gości: średnia ocen na Google Maps przekracza 4,5/5, przy kilku tysiącach recenzji. Zalipie to idealny kierunek na weekendową wycieczkę – zarówno dla rodzin, jak i pasjonatów kultury ludowej oraz fotografii.
Mimo rosnącej popularności, Zalipie nadal pozostaje miejscem, w którym autentyczność i tradycja są żywe. To tutaj można przekonać się, jak lokalna historia przekształca się w inspirację dla współczesnych twórców i podróżnych, odkrywających niepowtarzalne piękno polskiej wsi.