Nietypowy sprawca, który nie przynosi ze sobą żadnych zapowiedzi swojego nadchodzenia, stanowi zagrożenie dla ludzkiego życia. Jest to tlenek węgla, potocznie nazywany czadem – bezbarwny, bezwonny i bez smaku gasnący śmiertelne żniwo. Krakowska Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej z niepokojem zauważa rosnącą liczbę incydentów z tym niebezpiecznym gazem – w 2023 roku odnotowano ich aż 191, a w bieżącym roku już 190.

Sytuacja w Małopolsce również jest alarmująca. Od początku bieżącego roku stwierdzono ponad 330 przypadków związanych z tlenkiem węgla. Zgłoszenia strażaków wskazują na ponad 60 ofiar i dwie śmiertelne. W porównaniu z poprzednim rokiem, kiedy odnotowano blisko 400 takich przypadków, liczba 107 poszkodowanych i dwa zgony wydaje się mrożąca krew w żyłach. Brygadier Przemysław Przęczek, małopolski komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, podkreśla znaczenie odpowiedniego przygotowania do nadchodzącego sezonu grzewczego 2024/2025 i zachęca do instalacji czujników tlenku węgla.

Tlenek węgla, potocznie nazywany czadem, jest niezwykle toksycznym gazem. Powstaje on podczas niepełnego spalania różnych rodzajów paliwa, takich jak nafta, propan, olej, gaz, benzyna, węgiel, ropa czy drewno. Jego niebezpieczeństwo polega na tym, że jest lżejszy od powietrza i szybko się rozprzestrzenia. Jeżeli dostanie się do układu oddechowego człowieka, łączy się z hemoglobiną dwieście razy szybciej niż tlen i blokuje jego dostęp do organizmu. Skutki ostrego zatrucia tlenkiem węgla mogą prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, niewydolności krążeniowej, zawału serca a nawet śmierci.

W przypadku podejrzenia zatrucia czadem, konieczne jest natychmiastowe zapewnienie dostępu do świeżego powietrza. Poszkodowany powinien być jak najszybciej przeniesiony w bezpieczne miejsce na świeżym powietrzu. Ubranie poszkodowanego powinno zostać rozluźnione, ale nie powinno dojść do jego przemarznięcia. Niezbędne jest natychmiastowe wezwanie służb ratowniczych (pogotowie ratunkowe – 999, straż pożarna – 998 lub 112). Jeśli ofiara przestaje oddychać, należy niezwłocznie zacząć wykonywać sztuczne oddychanie i masaż serca.