Prace nad gruntowną modernizacją Zamku Żupnego w Wieliczce nabierają tempa – już pod koniec października 2025 roku rozpocznie się przebudowa, która na ponad dwa i pół roku wyłączy obiekt z ruchu turystycznego. Miejscowi i goście muszą przygotować się na czasową niedostępność tego ważnego punktu na mapie miasta, bo zakres inwestycji zapowiada prawdziwą rewolucję w funkcjonowaniu i wyglądzie zabytku.

Zmiany na miarę XXI wieku – nowa przestrzeń dla historii i mieszkańców

Projekt modernizacji zakłada radykalne powiększenie przestrzeni użytkowej zamku – powierzchnia wystawiennicza wzrośnie ponad trzykrotnie, z 400 m² aż do 1470 m². Oznacza to, że po zakończeniu prac muzeum będzie mogło prezentować więcej eksponatów i przygotować ciekawsze ekspozycje, co z pewnością zainteresuje zarówno uczniów lokalnych szkół, jak i turystów szukających wyjątkowych doświadczeń kulturalnych.

Modernizacja przyniesie również pełną dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. W planach są nowe windy, klatki schodowe i podziemne przejścia, które pozwolą każdemu bez przeszkód poznawać historię miejsca i uczestniczyć w wydarzeniach. Zamek do tej pory był trudny do zwiedzania dla wielu grup mieszkańców – teraz ma się to zmienić na lepsze.

W odnowionych murach powstaną także nowoczesne przestrzenie edukacyjne oraz gastronomiczne, które pozwolą na organizację warsztatów, lekcji muzealnych i lokalnych spotkań. Na zewnątrz, zamiast nieco zaniedbanego otoczenia, planowany jest ogólnodostępny skwer, który nawiąże do tradycji dawnych ogrodów żupnych, stanowiąc wartościową przestrzeń do wypoczynku i integracji dla wszystkich mieszkańców.

Ekspozycja o żupach solnych – historia i nowoczesność pod jednym dachem

Jednym z kluczowych elementów projektu będzie stała ekspozycja prezentująca dzieje żup solnych – fenomenu, który wpłynął na rozwój Wieliczki i całego regionu. Nowoczesna aranżacja ma zapewnić atrakcyjną formę przekazu dla osób w każdym wieku, z wykorzystaniem multimediów i interaktywnych rozwiązań. Dzięki temu mieszkańcy i turyści lepiej poznają bogatą historię miasta, a dzieci i młodzież zyskają ciekawą lekcję o lokalnym dziedzictwie.

Jak będzie finansowana inwestycja?

Na realizację tak dużego przedsięwzięcia potrzeba znaczących nakładów finansowych – całkowity koszt przekroczy 50 milionów złotych. Ponad 30 milionów złotych pochodzi z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Pozostała część to środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz własnego budżetu Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Ta struktura finansowania gwarantuje solidne podstawy realizacji całego projektu bez obciążenia miejskiego budżetu.

Jeśli prace przebiegną zgodnie z harmonogramem, Zamek Żupny ponownie otworzy się dla publiczności w drugiej połowie 2028 roku. To ambitny, ale realny termin, który już dziś warto zapisać w kalendarzu.

Co zyskają mieszkańcy i odwiedzający Wieliczkę?

Modernizacja Zamku Żupnego to inwestycja, która wzmocni lokalną tożsamość. Połączenie troski o dziedzictwo historyczne z nowoczesnymi rozwiązaniami zapewni komfortowe warunki do zwiedzania i spędzania wolnego czasu oraz podniesie atrakcyjność naszego miasta na mapie turystycznej Polski. Jak podkreśla dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, Jan Godłowski, to długo wyczekiwany finał starań o nową jakość muzealnej oferty i lepszą dostępność dla wszystkich grup społecznych.

Dzięki tej inwestycji Wieliczka zyska nie tylko odnowiony zamek, ale i nowoczesne centrum kultury, edukacji i rekreacji – miejsce, z którego mieszkańcy będą mogli być dumni.

źródło: facebook.com/Wieliczka