W Krakowie rozpoczęto nowatorski projekt, który może przekształcić sposób, w jaki zasilany jest transport publiczny, a także zrewolucjonizować miejską przestrzeń. W ramach tej inicjatywy, naukowcy z Uniwersytetu Ekonomicznego przeprowadzili analizę możliwości instalacji paneli fotowoltaicznych na torach tramwajowych oraz wzdłuż przystanków. Jakie będą efekty w kontekście redukcji emisji CO₂ oraz oszczędności na kosztach energii?
Innowacyjne rozwiązanie: panele słoneczne na torach
Projekt koncentruje się na obszarze Nowej Huty, który jest znany ze swojej modernistycznej architektury oraz przestrzeni sprzyjających rekreacji. Od niedawna Nowa Huta uznana jest także za pomnik historii. Analizy wykazały, że wykorzystanie przestrzeni między torami i peronami na instalacje fotowoltaiczne może być nie tylko możliwe, ale również opłacalne. Badania objęły cztery kluczowe węzły komunikacyjne: Plac Centralny, Rondo Czyżyńskie, Rondo Kocmyrzowskie i węzeł Kombinat, które łącznie tworzą sieć 38 przystanków i ponad 13,5 km linii dwutorowych. Te lokalizacje oferują odpowiednie nasłonecznienie, co zwiększa efektywność instalacji PV.
Ekonomiczne i ekologiczne zyski
Według wyliczeń naukowców, umieszczenie 891 paneli monokrystalicznych na torowiskach mogłoby dostarczać ponad 419 MWh energii rocznie. Taka produkcja pozwoliłaby zasilić całą flotę tramwajów w Krakowie oraz infrastrukturę przystankową, a także pokryć około 10% zapotrzebowania energetycznego zajezdni tramwajowej przy ulicy Ujastek 12. Inwestycja miałaby szybki zwrot, szacowany na 4 do 14 lat, w zależności od zmiennych cen energii i kosztów eksploatacji. Koszt całkowity realizacji projektu to około 1,5 mln złotych, co w skali budżetu miasta jest kwotą do zaakceptowania.
Projekt przynosi również korzyści ekologiczne. Dzięki zmniejszeniu emisji dwutlenku węgla o niemal 275 ton rocznie, przyczynia się do realizacji planów Krakowa dotyczących ograniczenia emisyjności transportu. Dodatkowym atutem jest fakt, że od 2026 roku ma zacząć funkcjonować Strefa Czystego Transportu, co zwiększa znaczenie takich ekologicznych inicjatyw.
Perspektywy dla innych miast
Sukces krakowskiego projektu może stać się inspiracją dla innych polskich miast z rozwiniętą siecią tramwajową, takich jak Warszawa, Wrocław, Poznań czy Gdańsk. Wprowadzenie podobnych rozwiązań byłoby szczególnie korzystne w miejscach, gdzie tradycyjne instalacje fotowoltaiczne są trudne do realizacji z powodu gęstej zabudowy.
Aby wdrożyć takie projekty w innych lokalizacjach, konieczne będą dalsze analizy techniczne, finansowe i urbanistyczne. Niemniej jednak, integracja transportu publicznego z odnawialnymi źródłami energii wpisuje się w cele polityki Unii Europejskiej, która dąży do zwiększenia udziału energii elektrycznej w różnych sektorach gospodarki. W kontekście dążenia do neutralności klimatycznej do 2050 roku, takie inwestycje w zieloną energię wydają się być nie tylko możliwe, ale wręcz niezbędne.